Niezwykłe Polskie numizmaty X-XVII wieku. → Unusual Polish numismatics of the 10-17th century.-> Part 2 -> Część 2.

 

P: Najcenniejsze, najrzadsze, niezwykłe...
to zestawienie pokazuje subiektywny wybór najważniejszych polskich numizmatów od okresu wczesnego Piastowskiego po okres panowania Wazów.

Wszystkie wymienione numizmaty można oglądać

w Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego w Krakowie.

E: The most precious, the rarest, the most unusual ...

 this summary shows the subjective choice of the most important Polish numismatics from the early Piastowski period to the period of the Vasa rule.

All the numismatics mentioned can be seen
 in the Museum. Emeryka Hutten-Czapski in Cracow.

P: Floren Władysława Łokietka

Jest to pierwsza polska złota moneta. Została wybita

w 1330 r. i nazwana umownie florenem.

Na awersie znajduje się wizerunek króla otoczonego legendą o treści WLADISLAUS.DI.G.REX, a na rewersie postać biskupa w szatach i infule z napisem

S. STANSILAVS. POLE. Moneta została wybita z okazji jubileuszów ku czci św. Stanisława, na które zgodził się papież Jan XXII. Ze względu na swoją wartość nigdy nie weszła do użytku, prawdopodobnie miała charakter prestiżowy lub trafiła do Rzymu jako zapłatę

 za dziesięcinę.

Zachowała się tylko w jednym egzemplarzu,

 który i tak prawie przepadł. Odkrył ją anonimowy znalazca w zakładzie jubilerskim w Bochni i przekazał

do przetopu. Florena w ostatniej chwili uratował numizmatyk Niedzielski, od niego moneta trafiła

do zbiorów Hutten-Czapskiego. Drugi znany egzemplarz zaginął na Wołyniu w trakcie II wojny światowej.

Twórca: Mennica Kraków, Władysław Łokietek
Czas powstania: 1330 r.
Miejsce powstania i znalezienia: Polska
Wymiary: śr. 13.2, waga 0.26
Materiał: złoto

E: Floren Władysław Łokietek

 

 

This is the first Polish gold coin. It was flown in 1330 and named florence. On the obverse

there is an image of a king surrounded by a legend with the content WLADISLAUS.DI.G.REX, and on the reverse

a figure of bishop in robes and infule with the inscription S. STANSILAVS. FIELD. The coin was stamped on jubilees in honor of St. Stanislaus, to which Pope John XXII agreed. Because of its value, it never came into use,

it was probably of a prestigious character or it was paid to Rome as a tithe payment.

She only survived in one copy, which was almost gone.

It was discovered by an anonymous finder in a jeweler's shop in Bochnia and handed over to the fountain. Florena saved the numismatist Niedzielski at the last moment, and from him the coin went to Hutten-Czapski's collection. The second known copy was lost in Volhynia during World War II.

Creator: Cracow Mint, Wladyslaw Łokietek

Founding time: 1330

Place of founding and finding: Poland

Dimensions: dia. 13.2, weight 0.26

Material: gold

P: Grosz krakowski

 

 

Jest to pierwszy polski grosz, wzorowany jednak

na groszu praskim. Na awersie wybito koronę i napis

w podwójnym otoku: KAZIMIRVS PRIMVS DEI GRATIA REX POLONIE. Natomiast rewers zdobił orzeł otoczony napisem GROSSI CRACOVIENSESS.

Zachował się tylko w 37 egzemplarzach, co może świadczyć o tym, że nie wyparła swojego praskiego odpowiednika z obiegu. Dodatkowo wśród zachowanych egzemplarzy notuje się dużą rozpiętość wagową, co znowu sugeruje szybką deprecjację monety.

Twórca: Kazimierz Wielki, Mennica Kraków
Czas powstania: między 1365 a 1370
Miejsce powstania i znalezienia: Polska
Wymiary: śr. 28.5, waga 3.1
Materiał: srebro

E: Grosz krakowski

 

 

This is the first Polish penny, modeled on the penny

of Prague. On the obverse, a crown and inscription

on the double edge were struck: KAZIMIRVS PRIMVS DEI GRATIA REX POLONIE. The back was decorated

with an eagle surrounded by GROSSI CRACOVIENSESS.

He only survived in 37 copies, which may indicate

 that he did not dump his Prague counterpart

 in circulation. In addition, a large weight range

 is noted among the preserved specimens, which again suggests a rapid depreciation of the coin.

Creator: Kazimierz Wielki, Mint of Krakow

Time of Insurrection: Between 1365 and 1370

Place of founding and finding: Poland

Dimensions: dia. 28.5, weight 3.1

Material: silver

P: Portugał
 

 

Portugał to moneta, której nazwę należy uznać

 za oryginalną w polskiej historii numizmatyki. Sugeruje związki z Portugalią i jest to sugestia trafna. Portugalski król Manuel I Szczęśliwy rozpoczął wybijanie grubych złotych monet nazywanych portugueses.

Służyły mu do płacenia za duże transporty wina

 i przypraw. Jednym z naśladowców Manuela I był Zygmunt II, który na Litwie zlecił wybicie swoich portugałów. Waga i próba były podobne, natomiast stemple wykonano na modłę polską.

Na awersie znajduje się podobizna króla i napis SIGIS AVGVSTVS D G REX POLONI MAX DVX LITVA.

Na rewersie litewska Pogoń i Kolumny Giedymina

z legendą MONETA MAGNI DVCATVS LITVANI 10 FLOR AVR.

Twórca: Mennica Litwa, Zygmunt II August
Czas powstania: 1562 r.
Miejsce powstania i znalezienia: Polska
Wymiary: waga 35.07
Materiał: złoto

Wizerunek portugała pochodzi ze zbiorów Litewskiego Muzeum Narodowego.

E: Portugal

 

 

Portugal is a coin, whose name should be considered original in the Polish history of numismatics. It suggests relationships with Portugal and this is a good suggestion. Portuguese king Manuel I Happy began punching thick gold coins called portugueses. It served to pay for large shipments of wine and spices. One of the followers

of Manuel I was Sigismund II, who in Lithuania ordered the demolition of his portugals. The weight and the test were similar, while the stamps were made in Polish fashion.

On the front is the image of the king and the inscription SIGIS AVGVSTVS D G REX POLONI MAX DVX LITVA.

On the reverse side Lithuanian Pogoń and Columns Gediminas with legend MONET MAGNI DVCATVS LITVANI 10 FLOR AVR.

Creator: Mint Lithuania, Zygmunt II August

Founding time: 1562

Place of founding and finding: Poland

Dimensions: Weight 35.07

Material: gold

The image portugal comes
 from the collections of the Lithuanian National Museum.